ΔΕΗ – Ε.Ε.Τ.Η.Δ.Ε – Δημοσίευση στο δημοφιλές ειδησεογραφικό portal – capital.gr (30-11-2011)
www.capital.gr – Παραποπμή στο ειδησεογραφικό portal – capital.gr
Του Νίκου Σιαμάκη
Όταν τίθεται σε εφαρμογή το τελευταίο διάστημα ένα οικονομικής φύσης μέτρο που επιβαρύνει το σύνολο του πληθυσμού το πρώτο ερώτημα που γεννάται είναι εάν το μέτρο αυτό αντίκειται στο Ελληνικό Σύνταγμα ή όχι.
Το ερώτημα αυτό είναι πιο επίκαιρο από ποτέ αναφορικά με το Ε.Ε.Τ.Η.Δ.Ε που επιβλήθηκε μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ με το εκβιαστικό δίλημμα ή το πληρώνετε ή μένετε χωρίς ρεύμα.
Το πρώτο που μπορεί να σκεφθεί κανείς είναι ότι το συγκεκριμένο μέτρο ΔΕΝ είναι «τέλος» αλλά επί της ουσίας φόρος στην περιουσία, δηλαδή στο κεφάλαιο (μικρό ή μεγάλο του καθενός). Στην παραπάνω σκέψη οδηγείται κανείς αρκεί να αναλογιστεί ότι το μέτρο αυτό επιβλήθηκε στην κοινωνία για να εξυπηρετήσει κατεπείγοντες δημοσιονομικούς στόχους που τέθηκαν από το μνημόνιο και το μεσοπρόθεσμο πλαίσιο δημοσιονομικής προσαρμογής, ενώ απουσιάζει εντελώς κάποιος στόχος ανταποδοτικότητας ή ειδικής ωφέλειας στους ιδιοκτήτες των ακινήτων, κάτι που θα έδιδε το χαρακτήρα του «τέλους» στο μέτρο αυτό.
Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 53§§8-11 του Ν. 4021/2011, τόσο η βεβαίωση, όσο και η είσπραξη του Ε.Ε.Τ.Η.Δ.Ε. ανατίθεται στη ΔΕΗ και στους λοιπούς εναλλακτικούς προμηθευτές ηλεκτρικού ρεύματος. Δηλαδή, με απλά ελληνικά, παραχωρείται δημόσια εξουσία και κρατική κυριαρχία σε ανώνυμες εταιρίες να βεβαιώνουν και να εισπράττουν φόρους για λογαριασμό του κράτους και μάλιστα με προϋποθέσεις αναγκαστικής είσπραξης και με την απειλή διακοπής της ηλεκτροδότησης. Με αυτό τον τρόπο υπάρχει διπλή παραβίαση.
Αφενός το δικαίωμα να βεβαιώνεται φόρος ανήκει στο σκληρό πυρήνα της κρατικής δημόσιας εξουσίας και δη στις εφορίες, οι οποίες σε περίπτωση μη πληρωμής οφείλουν να ενεργήσουν σύμφωνα με τον ΚΕΔΕ και το Σύνταγμα για την είσπραξή τους. Σε αυτή την περίπτωση το ποσό καθίσταται ληξιπρόθεσμο και απαιτητό και η ΔΟΥ έχει το δικαίωμα να προβεί σε κατάσχεση περιουσίας του οφειλέτη και με τον πρόσφατο νόμο Βενιζέλου εάν το ποσό είναι ιδιαίτερα μεγάλο να ακολουθείται και η ποινική διαδικασία.
Σε καμία περίπτωση όμως δεν μπορεί συνταγματικά να διακόπτεται το κοινωνικό αγαθό της παροχής ηλεκτρικής ενέργειας με μόνη την προϋπόθεση της μη πληρωμής του ειδικού τέλους.
Αφετέρου, δημιουργείται ζήτημα με την προστασία των προσωπικών δεδομένων αναφορικά με τη φορολογική υποχρέωση του καθενός από εμάς. Παραχωρείται άνευ όρων σε ανώνυμες εταιρίες το δικαίωμα να βεβαιώνουν και να εισπράττουν φόρο και κατά συνέπεια να γνωρίζουν και να κοινοποιούν σε τρίτους τον ΑΦΜ των ιδιωτών, το ύψος της υποχρέωσης καταβολής τελών και μια σειρά άλλων προσωπικών δεδομένων που απαγορεύεται να δίδονται από τις ΔΟΥ εάν τα ζητήσει ο οποιοσδήποτε τρίτος.
Όλα τα παραπάνω καταφανώς παραβιάζουν τις διατάξεις των άρθρων 26§2 και 1§3 του Συντάγματος, συνδυαστικώς ερμηνευομένων.
Το ειδικό τέλος επιβάλλεται αδιακρίτως σε όλους τους ιδιοκτήτες «δομημένων επιφανειών», χωρίς να συνεκτιμά κανένα άλλο παράγοντα και συγκεκριμένα την πραγματική δυνατότητα των Ελλήνων πολιτών για πληρωμή φόρων, το ύψος των εισοδημάτων, το αν το ακίνητο αποδίδει έσοδα και πόσα στον ιδιοκτήτη του, το συντελεστή εμπορικότητας οι οποίοι, βεβαίως, διαφοροποιούν την αξία των ακινήτων, γι΄ αυτό και λαμβάνονται υπόψη και στο σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων (άρθρο 41 Ν. 1249/1982). Εκ των ανωτέρω διαπιστώνεται η παραβίαση των διατάξεων του άρθρου 4§§1,5 του Συντάγματος.
Ας μη ξεχνάμε ότι στο έτος 2011 επήλθε διπλή φορολογική επιβάρυνση της ακίνητης περιουσίας των πολιτών δεδομένου ότι όσοι κατέχουν ακίνητη περιουσία μεγαλύτερη των 200.000 ευρώ (τέτοια ακίνητα διαθέτει ο μέσος Έλληνας) επιβαρύνεται με το Φόρο Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας (27 επ. Ν. 3842/2010). Κάτι τέτοιο είναι ανεπίτρεπτο.
Πρόβλημα υπάρχει και με την επέμβαση της πολιτείας στις ιδιωτικές σχέσεις των πολιτών με τις ανώνυμες εταιρίες παροχής ηλεκτρικού ρεύματος. Δηλαδή η πολιτεία υποχρεώνει και τις δύο πλευρές να ανεχθούν την επέμβασή της στην ελευθερία των συμβάσεων και να επιβάλλει στην μεν ιδιωτική εταιρία υποχρέωση βεβαίωσης και είσπραξης του τέλους, στους δε καταναλωτές να επιβάλλει τη διακοπή της ηλεκτροδότησης ως έμμεσο εξαναγκασμό για την πληρωμή του τέλους. Κάτι τέτοιο είναι ανεπίτρεπτο από το Σύνταγμα 5§1.
Κάτι τέτοιο, επιπλέον, αντίκειται και στην κοινοτική νομοθεσία σύμφωνα με το Γερμανό Επίτροπο κ. Oettinger, ο οποίος απευθυνόμενος στην ελληνική πολιτεία αναφέρει πως πρέπει να εφαρμοστεί η οδηγία 2009/72/ΕΚ και οι διατάξεις αυτής που αφορούν την προστασία των καταναλωτών (άρθρο 3 και παράρτημα Ι), τα δικαιώματα των ευάλωτων καταναλωτών (άρθρο 3 παράγραφοι 7 και οχτώ) και την καθολική υπηρεσία (άρθρο 3 παράγραφος 3), η οποία αφορά στην υποχρέωση των κρατών να παρέχουν ελεύθερα ηλεκτρική ενέργεια στους πολίτες, χωρίς να εξαρτούν τη παροχή από οποιονδήποτε όρο ή υποχρέωση καταβολής φόρου.
* Ο κ. Σιαμάκης είναι νομικός
1 Comments