Οι αλλαγές στον ΚΩΔΙΚΑ ΠΟΙΝΙΚΗΣ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑΣ με το νέο νόμο 3904/2010 (Πρώτο μέρος του σχετικού άρθρου) – Τι αλλάζει στην προκαταρκτική εξέταση, Εξουσίες Εισαγγελέα, ιδιάζουσα Δωσιδικία, Αρμοδιότητα Μονομελούς Πλημμελειοδικείου, Καθαρογραφή αποφάσεων
Συνεχίζεται σε επόμενο άρθρο… Δεύτερο μέρος
Μέρος Πρώτο
Αλλαγές που ποτέ δεν ξαναείδε ο Κώδικας Ποινικής Δικονομίας στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια παρόλες τις προσπάθειες επιτάχυνσης της ποινικής δίκης και συγκινήσεις που παραπέμπουν στις εποχές κατάργησης της θανατικής ποινής κατάφερε να φέρει ο νέος νόμος του Υπουργείου Δικαιοσύνης.
Τα πάνω κάτω στη διαδικασία που οδηγεί στο ακροατήριο και τη μεταχείριση των κατηγορουμένων φέρνουν οι στοχευμένες αλλαγές. Ειδικότερα:
Άρθρο 31 παρ. 3 Προκαταρκτική εξέταση.
Μέγιστο χρονικό όριο που ο πταισματοδίκης κρατά τη δικογραφία της προκαταρκτικής εξέτασης ορίζονται οι 3 μήνες. Προσωπική γνώμη για τη Θεσσαλονίκη και Αθήνα, η εμπειρία δείχνει ότι τα γραφεία αυτά πρέπει να βγάλουν φτερά προκειμένου να προλάβουν αυτές τις προθεσμίες. Αυτό θα επηράσει και εμάς τους δικηγόρους, επειδή θα έχουμε λιγότερο χρόνο στη διάθεσή μας προκειμένου να προετοιμάσουμε το σημείωμα της προκαταρκτικής για το κατηγορούμενο.
Η προκαταρκτική εξέταση είναι συνοπτική και το χρονικό διάστημα που
μεσολαβεί από την κατά το άρθρο 36 πληροφόρηση της αρμόδιας αρχής μέχρι την
κίνηση ή όχι της ποινικής δίωξης δεν μπορεί να υπερβεί τους τρεις μήνες. Σε
εξαιρετικές περιπτώσεις, ο χρόνος αυτός μπορεί να παραταθεί έως τρεις το πολύ
μήνες ή, εφόσον η φύση της υπόθεσης ή της πράξης που πρέπει να διενεργηθεί το
επιβάλλει, για εύλογο χρονικό διάστημα, με ειδικά αιτιολογημένη πράξη του
εισαγγελέα πλημμελειοδικών ή εφετών κατά περίπτωση.
όσον αφορά το άρθρο 43 ΚΠΔ, Δίδεται η δυνατότητα στον Εισαγγελέα όταν διαπιστώσει ότι υπάρχουν νέα στοιχεία σε μία υπόθεση η οποία έχει τεθεί στο αρχείο να την ανασύρει και να ζητήσει να παρασχεθούν εξηγήσεις από τα εμπλεκόμενα μέρη. Επίσης γίνονται αλλαγές ώς προς την άσκηση ποινικής δίωξης 43§1
Ο εισαγγελέας, όταν λάβει τη μήνυση ή την αναφορά, κινεί την ποινική
δίωξη, παραγγέλλοντας προανάκριση ή ανάκριση ή εισάγοντας την υπόθεση με
απευθείας κλήση του κατηγορουμένου στο ακροατήριο, όπου αυτό προβλέπεται. Σε
κακουργήματα όμως ή πλημμελήματα που τιμωρούνται με ποινή φυλάκισης
τουλάχιστον τριών μηνών, εκτός: α) των δασικών (πλην του εμπρησμού),
αγροτικών και αγορανομικών πλημμελημάτων, β) του άρθρου 79 του ν. 5960/1933
και του άρθρου 1 του α.ν. 86/1967, γ) του άρθρου 17 παρ. 8 του ν. 1337/1983
και του πρώτου εδαφίου της παρ. 1 του άρθρου 83 του ν. 3386/2005, δ) του
άρθρου 25 του ν. 1882/1990 και του πρώτου εδαφίου της παρ. 4 του άρθρου 43
του ΚΟΚ και ε) του άρθρου 23 στοιχ. Β’ του ν. 248/1914, κινεί την ποινική
δίωξη μόνον εφόσον έχουν ενεργηθεί προκαταρκτική εξέταση ή προανακριτικές
πράξεις κατά την παρ. 2 του άρθρου 243 και προκύπτουν επαρκείς ενδείξεις για
να κινηθεί η ποινική δίωξη. Επίσης, μπορεί να μην ενεργηθεί προκαταρκτική
εξέταση, εφόσον έχει προηγηθεί ένορκη διοικητική εξέταση ή υπάρχει πόρισμα ή
έκθεση ελέγχου του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης ή Σώματος ή
Υπηρεσίας Επιθεώρησης και Ελέγχου των φορέων της παρ. 2 του άρθρου 1 του ν.
3074/2002 και προκύπτουν επαρκείς ενδείξεις για να κινηθεί η ποινική δίωξη.”.
43 §3
Ο αρμόδιος εισαγγελέας ανασύρει τη δικογραφία από το αρχείο μόνον όταν
γίνεται επίκληση ή αναφαίνονται νέα πραγματικά περιστατικά ή στοιχεία, τα
οποία δικαιολογούν κατά την κρίση του την επανεξέταση της υπόθεσης. Στην
περίπτωση αυτή, καλεί τον μηνυόμενο ή αυτόν σε βάρος του οποίου διενεργήθηκε
η προκαταρκτική εξέταση να παράσχει εξηγήσεις.
Αλλαγές στην ιδιάζουσα δωσιδικία 111 ΚΠΔ
Τα πλημμελήματα των δικαστών πολιτικής, ποινικής και διοικητικής
δικαιοσύνης και εισαγγελέων, συμπεριλαμβανομένων των παρέδρων, των
ειρηνοδικών, ειδικών πταισματοδικών, των μελών του Συμβουλίου της
Επικρατείας, των παρέδρων, εισηγητών και δοκίμων εισηγητών του, των μελών του
Ελεγκτικού Συνεδρίου, των παρέδρων, εισηγητών και δοκίμων εισηγητών του, του
γενικού επιτρόπου, επιτρόπων και αντεπιτρόπων που υπηρετούν σε αυτό, καθώς
και του γενικού επιτρόπου, επιτρόπων και αντεπιτρόπων επικρατείας στα τακτικά
διοικητικά δικαστήρια, των δικηγόρων και των μελών του Νομικού Συμβουλίου του
Κράτους.
Τις εφέσεις κατά των αποφάσεων του τριμελούς πλημμελειοδικείου, κατά των
αποφάσεων που εκδίδονται από το πρωτοδικείο στην περίπτωση του άρθρου 116
παράγραφος 1 και κατά των αποφάσεων του δικαστηρίου των εφετών σύμφωνα με το
άρθρο 499.
Ενισχύεται η αρμοδιότητα του ΜΟΝΟΜΕΛΟΥΣ ΠΛΗΜΜΕΛΕΙΟΔΙΚΕΙΟΥ εντάσσοντας σε αυτά περισσότερα εγκλήματα του ποινικού κώδικα, όπως και τις εφέσεις κατά των αποφάσεων των πταισματοδικείων που πήγαιναν στο τριμελές πλημμελειοδικέιο μέχρι πρόσφατα:
Το μονομελές πλημμελειοδικείο δικάζει:
1) Τα πλημμελήματα για τα οποία απειλείται στο νόμο φυλάκιση με ελάχιστο
όριο κατώτερο του ενός έτους ή χρηματική ποινή ή και οι δύο ποινές, εκτός
από:
α) εκείνα που υπάγονται στην αρμοδιότητα των μεικτών ορκωτών δικαστηρίων και
των εφετείων, καθώς και τα συναφή με αυτά (άρθρα 109, 111, 128),
β) εκείνα που υπάγονται στην αρμοδιότητα του δικαστηρίου των ανηλίκων,
γ) εκείνα των άρθρων 259 και 302 του Ποινικού Κώδικα και της συκοφαντικής
δυσφήμησης δια του τύπου.
2) Τις εφέσεις κατά των αποφάσεων του πταισματοδικείου, καθώς και των
αποφάσεων που εκδίδονται από το ειρηνοδικείο σύμφωνα με το άρθρο 116
παράγραφος 1″.
Τίθεται ένα τέλος στην αργοπορία της καθαρογραφής της αποφάσεως. ΌΧΙ δε φταίνε οι γραμματείς, ούτε ο νομικός κόσμος. Είναι γεγονός ότι είναι ανέφικτο να καθαρογράφει μία γραμματέας 50 αποφάσεις την ημέρα και να δίδει σε μία μέρα ο δικαστής το σκεπτικό της αποφάσεως. Έτσι, καθορίζεται ότι όποιος έχει έννομο συμφέρον μπορεί να ζητήσει έγκαιρα τη καθαρογραφή των πρακτικών και της αποφάσεως στα συγκεκριμένα δικαστήρια που ορίζει ο νόμος.
1) στις αποφάσεις του μονομελούς πλημμελειοδικείου και μονομελούς
δικαστηρίου ανηλίκων:
α) όταν είναι αναβλητικές, εκτός εάν διατάσσουν αναβολή για κρείσσονες
αποδείξεις,
β) όταν εκδίδονται ύστερα από έφεση κατά αποφάσεων του πταισματοδικείου,
γ) όταν παύουν οριστικά την ποινική δίωξη λόγω θανάτου ή λόγω ανάκλησης της
έγκλησης,
δ) όταν είναι αθωωτικές, εφόσον η ποινική δίωξη είχε ασκηθεί αυτεπάγγελτα
και δεν υπάρχει παθών ή πολιτικώς ενάγων, εκτός εάν διατάσσουν απόδοση
κατασχεθέντων ή επικύρωση κατάσχεσης και δήμευση κατασχεθέντων,
ε) όταν είναι καταδικαστικές κατ’ αντιμωλία και η ποινή που επιβλήθηκε στον
κατηγορούμενο δεν είναι εφέσιμη, εκτός εάν διατάσσουν απόδοση κατασχεθέντων ή
επικύρωση κατάσχεσης και δήμευση κατασχεθέντων.
2) Στις αποφάσεις του τριμελούς πλημμελειοδικείου:
α) όταν εκδίδονται ύστερα από έφεση κατά αποφάσεων του μονομελούς
πλημμελειοδικείου, για τις οποίες η καθαρογραφή γίνεται με καταχώριση σε
ειδικό βιβλίο,
β) όταν είναι αναβλητικές, εκτός εάν διατάσσουν αναβολή για κρείσσονες
αποδείξεις,
γ) όταν παύουν οριστικά την ποινική δίωξη λόγω θανάτου του κατηγορουμένου ή
λόγω ανάκλησης της έγκλησης,
δ) όταν εκδίδονται έπειτα από έφεση και είναι αθωωτικές, εφόσον δεν υπάρχει
παθών ή παράσταση πολιτικής αγωγής, εκτός εάν διατάσσουν απόδοση
κατασχεθέντων ή επικύρωση κατάσχεσης και δήμευση κατασχεθέντων,
ε) όταν είναι καταδικαστικές κατ’ αντιμωλία και η ποινή που επιβλήθηκε δεν
είναι εφέσιμη, εκτός εάν διατάσσουν απόδοση κατασχεθέντων ή επικύρωση
κατάσχεσης και δήμευση κατασχεθέντων,
στ) όταν αφορούν σωματικές βλάβες από αμέλεια, για τις οποίες η ποινική
δίωξη παύει οριστικά κατ’ άρθρο 315 παράγραφος 1 εδάφιο τελευταίο ΠΚ.”.
Αλλάζει και η περίπτωση δ του άρθρου 171 ΚΠΔ που αφορά την απόλυτη ακυρότητα ώς προς την εκπροσώπηση του κατηγορουμένου στη ποινική διαδικασία, αφού προστίθενται οι προστασίες την Ευρωπαϊκή
Σύμβαση για την προάσπιση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών
Ελευθεριών και το Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα.
δ) την εμφάνιση, την εκπροσώπηση και την υπεράσπιση του κατηγορουμένου και
την άσκηση των δικαιωμάτων που του παρέχονται από το νόμο, την Ευρωπαϊκή
Σύμβαση για την προάσπιση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών
Ελευθεριών και το Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα
Συνεχίζεται σε επόμενο άρθρο…
5 Comments