Κληρονομικό δικαίωμα ή Χρησικτησία; Ποιο τελικά υπερτερεί;
Κληρονομικό δικαίωμα ή Χρησικτησία;
Διαβάστε επίσης:
2.Κληρονομιά Χωρίς διαθήκη – Οι δικαιούχοι και τα ποσοστά τους
3.Διαθήκη και κληρονομητήριο με το νέο νόμο
4.Η διαθήκη – ιδιόγραφη, δημόσια – ανάκληση – δημοσίευση
6.Η νόμιμη μοίρα και το δικαίωμα των κληρονόμων
- Υπόδειγμα αίτησης για έκδοση κληρονομητηρίου στο Ειρηνοδικείο με βάση τις νέες διατάξεις.
- Δείτε εδώ τη δημοσίευση στο τύπο αναφορικά με τις νέες διαδικασίες για τη διαθηκη και κληρονομητηριο.
Κληρονομικό δικαίωμα ή Χρησικτησία;
Είναι γεγονός τελικά, το να ασχολείσαι με την ακίνητη περιουσία και γενικότερα με το εμπράγματο δίκαιο παρουσιάζει ιδιαίτερο νομικό αλλα και πραγματικό ενδιαφέρον ιδίως όταν υπάρχουν τρεις αποφάσεις του Πρωτοδικείου και δύο του Εφετείου Θεσσαλονίκης που βάζουν κάτω δύο αντικρουόμενα δικαιώματα διαφορετικών προσώπων και απαοφαίνται για το ποιο τελικά υπερτερεί.
Το ερώτημα που τέθηκε είναι το εξής : Είναι δυνατόν ένας κληρονόμος από διαθήκη ή χωρίς διαθήκη που έκανε αποδοχή κληρονομιάς μετά από 22 χρόνια από το θάνατου του κληρονομούμενου να αντιτάξει κατά του τρίτου δικαίωμα δικής του κυριότητας σε ακίνητο που όλα αυτά τα χρόνια νεμόταν τρίτο πρόσωπο;
Η απάντησή μου νομικά συμπίπτει με το σκεπτικό όλων των ως άνω αποφάσεων Πρωτοδικείου και Εφετείου Θεσσαλονίκης. Αφορμή για τη σύνταξη αυτού του άρθρου αποτέλεσε ο χειρισμός 3 διαφορετικών υποθέσεων από την πλευρά μου που αφορούσαν 3 διαφορετικούς και άσχετους ανθρώπους μεταξύ τους, οι οποίοι το μοναδικό κοινό που είχαν ήταν η διεκδίκηση ακινήτου με βάση τη χρησικτησία.
Σύμφωνα λοιπόν με το ιστορικό των υποθέσεων εν συντομία, υπήρχε από 1 άνθρωπος ο οποίος εγκατέλειψε το μάταιο τούτο κόσμο χωρίς να αφήσει διαθήκη στις 2 περιπτώσεις και στην 1 με διαθήκη εγκαθιστώντας κληρονόμους του στενούς του συγγενείς που διέμεναν από τη γέννησή τους στο εξωτερικό 1η Αμερική – 2η Καναδά – 3η περίπτωση Γερμανία.
Οι άνθρωποι αυτοί γνώριζαν ότι ο δικός τους άνθρωπος είχε πεθάνει πριν από μία 20ετία περίπου και όλα αυτά τα χρόνια δεν προέβαιναν σε αποδοχή κληρονομιάς.
Στο μεταξύ η ακίνητη περιουσία στην μεν πρώτη περίπτωση χρησιμοποιούνταν από την αδερφή του θανόντος και μη κληρονόμο στη 2η περίπτωση από τον ανηψιό του θανόντος και στη 3η περίπτωση από την οικονόμο του θανόντος. Όλοι οι παραπάνω συγκατοικούσαν με τους θανόντες και παρόλα αυτά δεν κατέστησαν κληρονόμοι αυτών…. (τί άδικο!!!!)
Μετά από 22 και πλέον χρόνια και στις 3 περιπτώσεις οι κληρονόμοι προέβησαν σε όλες τις νόμιμες διατυπώσεις δημοσιότητας με συμβολαιογραφική πράξη και αποδέχτηκαν τη κληρονομιά.
Το ζήτημα που προέκυψε (και σε αυτό το σημείο θα ήθελα και τη δική σας γνώμη σαν τρίτοι να μου πείτε ποιο πραγματικά πιστεύετε ότι είναι το δίκαιο κατά τη δική σας κρίση) είναι αν και ποιο δικαίωμα από τα ανακύπτοντα έπρεπε να υπερισχύσει.
Ο νόμος προστατεύει τόσο το κληρονομικό δικαίωμα όσο και το δικαίωμα κυριότητας με πρωτότυπο τρόπο κτήσης (δηλ. με χρησικτησία),
Ο δικαστής σε όλες τις περιπτώσεις προβληματίστηκε αρκετά. Η σκέψη του έπρεπε να σταθμίσει τα πραγματικά γεγονότα, τα προστατευτέα δικαιώματα καθώς και την πραγματική κατάσταση που είχε ήδη μετά την πάροδο των χρόνων διαμορφωθεί.
Εσείς ποιο θεωρείται ότι υπερίσχυσε ; Γράψτε τη γνώμη σας.
Πάντως για να ολοκληρώσω το άρθρο αυτό και να ικανοποιήσω την περιέργεια που σας δημιούργησα το δικαστήριο (κρίνοντας κάθε υπόθεση μεμονομένα και με βάση τα στοιχεία των δικογραφιών που προσκομίστηκαν και την ικανότητα των δικηγόρων (ας ευλογήσουμε και τα γένια μας λίγο).-Αλλωστε, το δικαστήριο να γνωρίζετε εκδίδει απόφαση με βάση τα στοιχεία που περιέρχονται σε γνώση του) έκρινε ότι η κυριότητα που αποκτήθηκε με χρησικτησία υπερίσχυσε τελικώς του αποδυναμωμένου κληρονομικού δικαιώματος.
Ο νομοθέτης ορίζει ότι ο κληρονόμος αποκτά την κυριότητα επί του κληρονομιαίου ακινήτου αναδρομικά με την μεταγραφή της σχετικής πράξης αποδοχής κληρονομιάς στο οικείο υποθηκοφυλακείο – κτηματολογικό γραφείο.
Εκείνο όμως που διαφοροποίησε τις αποφάσεις ήταν το εξής γεγονός: (παραθέτω αυτούσιο το σκεπτικό των αποφάσεων) “με την επαγωγή της κληρονομιάς δεν επέρχεται αυτοδικαίως μεταβίβαση κυριότητας στα ακίνητα της κληρονομιάς, αλλά για τη μεταβίβαση αυτή απαιτείται και μεταγραφή, η οποία αν και έχει αναδρομική ενέργεια, ανατρέχοντας στο χρόνο θανάτου του κληρονομουμένου, εντούτοις δεν συνεπάγεται και κατάλυση των δικαιωμάτων τρίτων στα κληρονομιαία ακίνητα, αποκτηθέντων νομίμως μετά το θάνατο του κληρονομουμένου, όπως η κυριότητα η αποκτηθείσα πρωτοτύπως με χρησικτησία συμπληρωθείσα μέχρι το χρόνο μεταγραφής”
και
Με το θάνατο δε του κληρονοµουµένου η νοµή ακινήτου, που είχε αυτός µεταβιβάζεται στον κληρονόµο και χωρίς την αποδοχή της κληρονοµίας και µεταγραφή της σχετικής δήλωσης ή του κληρονοµητηρίου ( ΑΠ 733/2004 ). Εξάλλου από το συνδυασµό των διατάξεων των άρθρων 980, 981, 982 και 984 Α.Κ. οι οποίες, για την ταυτότητα του νοµικού λόγου, εφαρµόζονται και επί κληρονοµιαίων ακινήτων, προκύπτει ότι ο συγκληρονόµος, αν έχει στη νοµή του ολόκληρο το κοινό, θεωρείται ότι το κατέχει στο όνοµα και των λοιπών συγκληρονόµων και δεν µπορεί να αντιτάξει εναντίον τους αποσβεστική ή κτητική παραγραφή, προτού να καταστήσει σ’ αυτούς γνωστό ότι νέµεται για δικό του λογαριασµό µεγαλύτερο από τη µερίδα του µέρος ή ολόκληρο το κοινό. Τέτοια όµως γνωστοποίηση δεν απαιτείται στην περίπτωση κατά την οποία το ακίνητο δεν είναι κληρονοµιαίο, γιατί ο κληρονοµούµενος το είχε παραχωρήσει σε έναν από τους συγκληρονόµους, οπότε ο συγκληρονόµος αυτός και οι καθολικοί διάδοχοί του, που το κατέχουν κατόπιν της άτυπης αυτής παραχώρησης, µπορούν να γίνουν κύριοι του ακινήτου αυτού µε έκτακτη χρησικτησία, προσµετρώντας στο δικό τους χρόνο χρησικτησίας και εκείνον του δικαιοπαρόχου των, αν το νέµονται για µια εικοσαετία. Στην περίπτωση αυτή, για τη νοµική πληρότητα της απόφασης δεν απαιτείται να αναφέρεται σε αυτήν ότι ο συγκληρονόµος γνωστοποίησε στους λοιπούς συγκληρονόµους πως νέµεται το ακίνητο αποκλειστικά για δικό του λογαριασµό, γιατί το ακίνητο δεν είναι κληρονοµιαίο αφού ο κληρονοµούµενος έχει ήδη µεταβιβάσει τη νοµή του σε έναν από τους κληρονόµους του ( πρβλ. ΑΠ 1268/1997, Δνη 1998, 860).
Κλείνοντας: οι άνθρωποι που νεμόταν-χρησιμοποιούσαν τα συγκεκριμένα ακίνητα όλα αυτά τα χρόνια θεμελίωσαν δικαίωμα κυριότητας επί των ακινήτων αυτών ανεξάρτητα από το εάν οι κληρονόμοι μετά από 22 χρόνια αποδέχτηκαν την κληρονομιά του θανόντος και ανεξάρτητα από το γεγονός ότι ο νομοθέτης ορίζει ότι από την μεταγραφή της αποδοχής κληρονομιάς η κυριότητα αποκτάται αναδρομικά από την ημερομηνία θάνατου του κληρονομουμένου.
Με λίγα λόγια ο νομοθέτης δίδει την ακίνητη περιουσία σε εκείνους που τελικώς ο θανών δεν θυμήθηκε στη διαθήκη του. !!!!!!!!!