Επιταγή – Η λειτουργία της αγοράς και οι κίνδυνοι.
Σε συνέχεια από προηγούμενο άρθρο
Η επιταγή είναι το αξιόγραφο με βάση το οποίο ο εκδότης της δίνει εντολή στην πληρώτρια τράπεζα να καταβάλλει σε τρίτο πρόσωπο (κομιστής επιταγής) ένα ορισμένο χρηματικό ποσό χρεώνοντας τον τον λογαριασμό του πρώτου.
Η βασική της διαφορά με την Συναλλαγματική είναι ότι για την πληρωμή της απαιτούνται διαθέσιμα κεφάλαια στον τραπεζικό λογαριασμό χρέωσης γιατί σε διαφορετική περίπτωση η επιταγή είναι ακάλυπτη.
Η επιταγή μεταβιβάζεται με οπισθογράφηση οπότε ο κάθε ένας που μεταβιβάζει αναλαμβάνει ισόποση υποχρέωση προς το νέο δικαιούχο (νέο κομιστή). Από την ευθύνη απαλλάσεται ο οπισθογράφος που θα μεταββάσει την επιταγή με τη ρήτρα “ουχί εις διαταγή” . Η ρήτρα αυτή είναι ιδιαίτερα σπάνια στην πρακτική για το λόγο ότι καθιστά την επιταγή αναξιόπιστη στην κυκλοφορία της γιατί περιορίζει την ευθύνη των οπισθογράφων.
Στη καθημερινή πρακτική συνανούμε κυρίως τη ρήτρα “αξία σε ενέχυρο” ή “αξία σε πίστωση” ή “λόγω πληρεξουσιότητας”. Η ρήτρα αξία σε ενέχυρο είναι η πιο συνηισμένη αφού όλοι όσοι χρησιμοποιούν και διακινούν επιταγές έχουν ανοικτές πιστώσεις από τις τράπεζες με αποτέλεσμα να επιθυμούν να αυξάνουν το πλαφόν της πίστωσης αφήνωντας στην τράπεζα ενέχυρο την αξία της επιταγής.
Σε αυτή τη περίπτωση η τράπεζα χρηματοδοτή τον οπισθογράφο και κρατάει την επιταγή ως ενέχυρο για την διευκόλυνση αυτή. Σε περίπτωση που η επιταγή μεταβιβαστεί με τη ρήτρα αυτή ο νέος κομιστής δεν αποκτά τα δικαιώματα που ενσωματώνονται στην επιταγή αλλά λειτουργεί απλός ως αντιπρόσωπος της του ενεχυρούχου (δηλαδή αυτού που κρατάει την επιταγή ως ενέχυρο.)
Πώς να αποφύγετε τις κακοτοπιές και τον κίνδυνο να πληρώσετε τελικά εσείς την επιταγή.
1) Πρέπει να προσέξετε τη συμπλήρωση της επιταγής
- την ονομασία «επιταγή»
- την απλή και καθαρή εντολή πληρωμής ορισμένου ποσού
- το όνομα εκείνου, ο οποίος οφείλει να πληρώσει (πληρωτής) στοιχεία λογαριασμού του ΑΦΜ κλπ
- τον τόπο της πληρωμής
- τη χρονολογία και τον τόπο έκδοσης της επιταγής
- την υπογραφή του εκδίδοντος την επιταγή (εκδότη)
2) Καλό είναι πριν δεχτήτε την επιταγή να την ελέγξετε στο πλησιέστερο κατάστημα της αντίστοιχης τράπεζας για να διαπιστώσετε τη φερεγγυότητα του εκδότη. (Οι τράπεζες έχουν τη δυνατότητα να διαπιστώσουν εάν ο εδότης είναι στη μαύρη λίστα του ΤΕΙΡΕΣΙΑ)
3) Να ελέγξετε τους τυχόν οπισθογράφους και τις τυχόν ρήτρες απαλλαγής ευθυνών των οπισθογράφων.
4) Ασφαλώς να ελέγξετε εάν έχει παρέλεθι η ημερομηνία έκδοσης. (Στη πράξη η πλειοψηφία των επιταγών είναι μεταχρονολογημένες.)
(Αξίζει να σημειωθεί ότι η επιταγή είναι γραμμάτιο εις διαταγήν. Η τράπεζα είναι υποχρεωμένη να πληρώσει την επιταγή ακόμη και αν αυτή εμφανιστεί προς πληρωμή νωρίτερα από την αναγραφόμενη ως ημερομηνία έκδοσης.)
5) Πολύ σημαντικό είναι επίσης να μην ξεχνάτε ότι σε περίπτωση που μεταβιβάσετε την επιταγή σε νέο κομιστή ευθύνεστε για το ίδιο ποσό μαζί με τον εκδότη έναντι όλων όσων θα αποκτήσουν την επιταγή μετά από εσάς.
Μέθοδος, μυστικό ή κρυφή συνταγή για την είσπραξη του ποσού της επιταγής σας διαβεβαιώνω ΔΕΝ υάπρχει.
Εκείνο που μπορεί να διασφαλίσει ο δικηγόρος σας τον οποίο πρέπει σε κάθε περίπτωση να συμβουλεύεστε, είναι η νομική κατοχύρωση της απαιτήσεώς σας με την έκδοση διαταγής πληρωμής, δικαστικής απόφασης, εγγραφής προσημείωσης υπηθήκης, κατάσχεσης, συντηρητικής κατάσχεσης και πλειστηριασμού. Βέβαια στις τελευταίες περιπτώσεις είναι δυνατή η ικανοποίησή σας σε περίπτωση που το ακίνητο δεν είναι επιβαρυμένο με μεγάλου ποσού εξασφαλίσεις.
Το αρνητικό αυτής της διαδικασίας είναι διπλό
α) Το σύνολο των εξόδων το επιβαρύνεται αυτός που κινεί τη διαδικασία
β) Σε περίπτωση που ο οφειλέτης δεν έχει περιουσία ΔΕΝ υπάρχει δυνατότητα ικανοποίησης της απαίτησης, παρά μόνο διασφάλισής της για τα επόμενα 20 χρόνια.
Η ταχύτερη διαδικασία για την διασφάλιση της απαιτήσεως και την ικανοποίησή της υπό προϋποθέσεις είναι η έκδοση διαταγής πληρωμής.
Για τη διαταγή πληρωμής και τη σχετική διαδικασία (τόσο για τον δανειστή όσο και για τον οφειλέτη) υπάρχει εκτενές άρθρο —-> ΔΙΑΤΑΓΗ ΠΛΗΡΩΜΗΣ
Η διαταγή πληρωμής, η οποία στηρίζεται σε πιστωτικό τίτλο (επιταγή) πρέπει να εκδοθεί εντός 6 μηνών από τη σφράγιση της επιταγής διαφορετικά το δικαίωμα έκδοσης παραγράφεται για τον κομιστή της και μπορεί να διεκδικήσει τις απαιτήσεις του με βάση την αιτία εκδόσεως της συγκεκριμένης επιταγής (πχ. τιμολόγια πώλησης).
Βέβαια η διεκδίκηση των οφειλομένων και το αν και κατά πόσο αυτές τελικά θα εισπραχθούν τελεί σε άμεση συνάρτηση με τον δανειστή και το αν και σε ποιο βαθμό είναι διατεθειμένος να κινυγήσει τον οφειλέτη του.
Υπάρχουν αρκετές νομικές δυνατότητες τις οποίες πολλοί δεν γνωρίζουν στην αγορά. Βέβαια οι διαδικαστικές ενέργειες όπως για παράδειγμα κατάσχεση σε χέρια τρίτου αφενός έχουν έξοδα αφετέρου πρέπει να κινηθείς ταχύτατα προκειμένου να ικανοποιηθείς πρώτος.
Γιατί είναι νόμοτελειακό γεγονός πλέον στην αγορά ότι εάν σκάσει μία επιταγή ανάβει το φυτίλι που πυροδοτεί το ΚΑΝΟΝΙ.
Και το ΚΑΝΟΝΙ επηρεάζει πραγματικά τη λειτουργία της αγοράς. Για σκεφτείτε ένας άνθρωπος που έχει επιχείρηση λχ ηλεκτρικών ειδών να εκδόσει μία επιταγή προς αυτόν που του προμηθεύει τα ηλεκτρικά. Αυτός που του προμηθεύει τα ηλεκτρικά να την μεταβιβάσει στο χονδρέμπορο που κάνει εισαγωγές των ηλεκτρικών και ο χονδρέμπορος να τη μεταβιβάσει στον εργολάβο από τον οποίο αγόρασε το σπίτι, ο οποίος τη μεταβίβασε στη μάντρα που το προμήθευσε τα υλικά για την οικοδομή ενώ η μάντρα την μεταβιβάσει σε αυτόν που την προμηθεύει τα μονοτικά υλικά.
Αν σκεφτούμε πόσα άτομα απασχολούνται σε όλες αυτές τις επιχειρήσεις που σημειωτέον το συγκεκριμένο παράδειγμα είναι πραγματικό θα τρομάξουμε και μόνο στην ιδέα ότι ένας άνθρωπος δεν μπόρεσε τελικά να πληρώσει το ποσό της επιταγής και αναγκάστηκαν να εγγραφούν στον ΤΕΙΡΕΣΙΑ όλοι οι αναγραφόμενοι ως άνω στην επιταγή οπισθογράφοι που εξ όσων γνωρίζω οι τρεις τους έχουν κηρύξει πτώχευση.
Πραγματικά σοκάρει η εικόνα. Όλοι επιχειρούσαν να ξεφορτωθούν την επιταγή πιστεύοντας ότι εάν ο εκδότης δεν τη πληρώσει θα τη πληρώσει κάποιος άλλος αλλά όχι οι ίδιοι. Όλοι λειτούγρησαν με το κακό σκεπτικό ότι η επιταγή διεκολύνει τις συναλλαγές αλλά λησμόνησαν ότι έχει και ημερομηνία κατά την οποία κάποιος θα την εμφανίσει και θα ζητήσει να τη πληρωθεί.
Κλείνοντας θα ήθελα να σας υπενθιμίσω ότι το κόστος μιας νομικής συμβουλής είναι πολύ μικρό σε σχέση με αυτό που θα κληθείτε να πληρώσετε από ένα βεβιασμένο λάθος καθώς και αυτό που έχει ως συνέπεια τη λάθος επιλογή που ενδεχομένως θα σας απομονώσει από την υπόλοιπη αγορά που στη παρούσα φάση αποθηκεύει χρήμα παρά ξοδεύει.
